Soru: Ben yatalak olan kay?n babama bakt?m ve e?imin karde?leri ölünceye kadar ona bakarsam kalan miras?n benim olaca??n? söylediler. Kay?n babam ölünce e?imin karde?leri verdikleri sözlerini tutmad?lar. Bende onlara hakk?m? helal etmiyorum, bu do?rumudur.
Cevap: Bu bir icâre (kiralama) aktidir. Buradaki mana ?udur: Size deniliyor ki “yatalak olan ?u hastaya bak?n, buna mukabil size ?u kadar ücret verece?iz.”
?u kadar var ki bu icâre akdi iki yönden fesatl?l?k(bozukluk) olmas? nedeniyle f?k?h tabiri ile fâsittir.
1- Semen olarak, yani icâre ücreti olarak söylenilen bedel ileride kalacak olan mirast?r. Bu ise henüz ki?inin sahip olmad??? bir ?eydir. Ve nekadar olaca??nda da meçhuliyet vard?r.
2- Hastaya ne kadar süre bakaca??nda meçhuliyet vard?r. Ölünceye kadar tabiri belirsiz bir zaman? ifade eder ki burada da bir belirginsizlilik söz konusudur. Bu gibi meçhuliyet halleri icâre akdini fâsid eder.
Sonuç olarak: Siz sözle?ti?iniz gibi bu hastaya bakm??s?n?z, ancak icare (kiralama) akdinizin fasit olmas?ndan dolay? zikredilen ücrete(miras?n tamam?na) müstahak olamazs?n?z. Böyle bir durumda ecri misil olarak tabir edilen bir ücreti hak edersiniz. Ecri misil ?u demektir; Ya?ad???n?z beldenin örfü gere?i böyle bir hastaya sizin bakt???n?z süre bakanlar?n kaç para almas? gerekir ise, o kadar ücrete müstahak olursunuz. ?ayet hastaya bakt?ranlar bu miktar ücreti size ödemezlerse sizin hakk?n?z? yemi? olurlar ve siz hakk?n?z? helal etmedi?iniz sürece bu ki?iler kul hakk?ndan dolay? Ahirette mesul olacaklard?r.
Fatih KALENDER
